Við í Krónunni hefjum vikuna á ferskum nótum með nýju framtaki sem kallast Grænir mánudagar. Við viljum hvetja Krónuvini til að byrja vikuna á sjálfbæran og jákvæðan hátt og velja grænni valkosti í matinn að minnsta kosti einu sinni í viku - bæði fyrir heilsu okkar og jarðarinnar. Í hverri viku kemur ný og gómsæt uppskrift sem einfalt er að fylgja.
Markmiðið með grænum mánudögum er að stuðla að aukinni neyslu á grænmeti og öðrum plöntumiðuðum mat og draga um leið úr umhverfisáhrifum daglegra innkaupa. Gleðilegan grænan mánudag!
Samkvæmt ráðleggingum Embættis landlæknis ættum við að leggja áherslu á fjölbreytta fæðu úr jurtaríkinu. Ríkt mataræði af grænmeti og ávöxtum dregur úr líkum á hjarta- og æðasjúkdómum og nokkrum tegundum krabbameina.
Almennt gildir að mataræði sem hefur jákvæð áhrif á heilsuna hefur einnig minni áhrif á umhverfið. Fæðutegundir úr jurtaríkinu, eins og ávextir, grænmeti, kornvörur, hnetur og belgjurtir eru því mun umhverfisvænn kostur. En hvaða næringarefni fáum við úr grænmeti og öðru plöntumiðu mataræði?
Góðir próteingjafar eru til dæmis baunir, ertur, linsur og tófú.
Steinefni er að finna í dökkgrænu grænmeti eins og spínati, grænkáli en einnig banönum og möndlum. Plöntumjólk inniheldur oft viðbætt steinefni.
Í ýmsum grænmetistegundum eru trefjar, til dæmis rótargrænmeti eins og rófum, gulrótum og sellerírót en einnig baunum, ávöxtum, höfrum og heilkornum.
Ýmis vítamín fást úr ávöxtum eins og appelsínum, kiwi og jarðaberjum, en einnig rauðu og appelsínugulu grænmeti eins og papriku og gulrótum. Í því er beta-karótín sem verður að A-vítamíni.
Góða og holla fitu er hægt að fá úr jurtaolíum, hnetum og fræjum.
Margir upplifa mánudag sem ferska byrjun og þar af leiðandi kjörinn dagur til að innleiða nýjan vana. Rannsóknir sýna að fólk er líklegra til að setja sér markmið og gera jákvæðar breytingar strax í kjölfar ákveðinna tímamóta, hvort sem það er nýtt ár, nýr mánuður eða ný vika. Jákvæð og endurtekin skilaboð geta haft áhrif á lífsstíl, þar á meðal mataræði og hreyfingu.
Til að auka hlut afurða úr jurtaríkinu er einfalt að bæta baunum og linsum inn í mataræðið. Þær henta frábærlega í pottrétti, súpur, lasagna, salöt og taco. Eins er hægt að nota baunir og linsur í hummus, bakstur, salöt eða sem álegg. Baunir og linsur eru fáanlegar í mismunandi afbrigðum tilbúnar til notkunar. Baunir í dós þarf að skola fyrir notkun en þurrkaðar baunir þarf að leggja þær í bleyti, skola vel og sjóða fyrir notkun.